Faktoring cieszy się coraz większą popularnością wśród polskich przedsiębiorców. Nic dziwnego – to polecana i skuteczna metoda finansowania działalności gospodarczej. Jak ją prawidłowo rozliczyć? W naszym artykule prezentujemy rzetelne porady dotyczące tematu rozliczania usług faktoringu.
Czym jest faktoring?
Zanim przejdziemy do tematu rozliczeniowego, krótko przypomnimy definicję tego pojęcia. Usługa faktoringu to stosunek prawny, w którym uczestniczą trzy podmioty: faktor (bank lub instytucja finansowa), faktorant (przedsiębiorca) oraz dłużnik (kontrahent, klient przedsiębiorcy). W usłudze tej faktor odkupuje wierzytelności (zwykle faktury) od faktoranta, jeszcze przed otrzymaniem od dłużnika zapłaty. Proces ten znacznie poprawia płynność finansową przedsiębiorcy i ogranicza ryzyko związane z niewypłacalnością kontrahenta.
Umowa faktoringowa łączy w sobie elementy z różnego typu umów z Kodeksu cywilnego, np. umowy zlecenia czy cesji wierzytelności. Obejmuje także obowiązek wykonania przez faktora innych czynności. Istotą tej umowy jest również wynagrodzenie, które otrzymuje faktor.
Jak rozliczać usługi faktoringu?
Mimo że usługi finansowe z zasady są zwolnione z VAT-u, to należy pamiętać, że do tego grona nie zalicza się ściągania długów, czyli m.in. właśnie faktoringu. Usługi faktoringowe podlegają więc stawce podatkowej VAT w wysokości 23%.
Podstawą opodatkowania w przypadku usług faktoringu jest całość świadczenia, które należne jest faktorowi ze strony faktoranta. Zalicza się więc do nich kwoty odsetek, prowizji oraz innego rodzaju opłat za usługi firmy faktoringowej, zgodnych z podpisaną umową.
Obniżenie podatku
Obok obowiązku podatkowego w wysokości 23%, podatnik ma również prawo do zmniejszenia kwoty należnego podatku o wysokość naliczonego podatku, czyli właśnie owych 23%. W przypadku więc, gdy dokonane przez danego podatnika zakupy mają pośredni albo bezpośredni związek z opodatkowaną działalnością, zyskuje on prawo do odliczenia. W sytuacji natomiast, kiedy nabywa on usługi faktoringu, które służą realizowaniu opodatkowanych czynności tego podmiotu, to otrzymuje również uprawnienia do odliczenia podatku naliczonego od owego wydatku.
Faktoring a księgi rachunkowe
Na co zwracać uwagę przy faktoringu i rozliczaniu go w księgach rachunkowych? Przede wszystkim na to, z jakim rodzajem faktoringu mamy do czynienia.
Na przykład, w przypadku faktoringu pełnego, należną od faktora kwotę zalicza się do przychodów finansowych. W księgach rachunkowych faktorant ujmuje je więc z zapisem „Wn konto 24” oraz „Ma konto 75-0”. Jednocześnie wierzytelność ową należy wyksięgować z konta 20, czyli „Rozrachunków z odbiorcami”. Faktor za świadczone przez siebie usługi pobiera opłaty, dokumentowane fakturami i zaliczane do kosztów finansowych, ujętych w księgach rachunkowych.
Z kolei w przypadku faktoringu niepełnego, umowa wywołuje skutki podobne do umowy pożyczki albo kredytu, toteż należność wpisywana jest w księgach rachunkowych faktoranta na koncie 20 („Rozrachunki z odbiorcami”).
Faktoring odwrócony polegający na podpisaniu umowy z dłużnikiem, skutkuje ujęciem w księgach zmiany wierzyciela już pod datą otrzymania od faktora informacji pisemnej o zakupie długu i nabyciu tym samym praw wierzyciela.
Jeśli chodzi natomiast o faktoring mieszany, to faktorant do swych przychodów finansowych odnosi należność od faktora z tytułu sprzedanej części wierzytelności, z kolei do kosztów finansowych zalicza tę część należności, w odniesieniu do której ryzyko niewypłacalności jest po stronie faktora.