Faktoring cichy, tajny, ukryty — istotne różnice dla przedsiębiorcy.

Faktoring cichy od faktoringu klasycznego różni się tym, że kontrahent przedsiębiorcy nie dowiaduje się o jego współpracy z firmą faktoringową. Zwykle stosowany jest przy umowach, w których kontrahent zastrzega sobie zakaz cesji. Korzystają też z niego przedsiębiorcy, którzy uważają, że ukrycie korzystania z finansowania zewnętrznego pozytywnie wpłynie na relacje z partnerem biznesowym. Budzi też przez to jednak wiele kontrowersji natury prawnej i etycznej.

Co to jest faktoring? Najprościej mówiąc, polega na finansowaniu przez faktora (firmę faktoringową) należności (faktur sprzedażowych) przysługujących przedsiębiorcy z tytułu sprzedaży produktów czy usług. Dzięki temu firma nie musi czekać na pieniądze z wystawionych faktur o długim terminie płatności, tylko otrzymuje je od razu od firmy faktoringowej. Dłużnik reguluje potem swoje zobowiązania wobec faktora. Szybsze pozyskanie pieniędzy zamrożonych w fakturach,  pozwala przedsiębiorcy poprawić swoją płynność finansową i zdobyć środki na bieżące funkcjonowanie.

Faktoring cichy a faktoring jawny

W tradycyjnym faktoringu następuje przeniesienie wierzytelności na firmę faktoringową. O tej cesji kontrahent zostaje powiadomiony – faktor wysyła mu taką informację ze zwrotnym potwierdzeniem odbioru. Informacje o cesji widnieją też na wystawionych fakturach, a płatności kontrahenta trafiają nie na konto firmy, ale faktora. Ten rodzaj faktoringu określa się jako jawny.

Faktoring ukryty — na czym dokładnie polega i z czym się wiąże?

W faktoring cichym (tajnym, ukrytym) kontrahent nie jest informowany o przeniesieniu wierzytelności (cesji). Za faktury płaci przedsiębiorcy, a dopiero ten jest zobowiązany do ich przelania na konto faktora. Firma faktoringowa nie kontaktuje się z kontrahentem i ten nie ma o niczym pojęcia. Stąd faktoring tajny będzie mieć zastosowanie głównie w formie faktoringu niepełnego, czyli z regresem, gdzie firma faktoringowa nie przejmuje ryzyka niewypłacalności kontrahenta. Bez cesji nowy wierzyciel nie może bowiem dochodzić swoich należności.

Gdzie ma zastosowanie faktoring cichy?

Głównym powodem korzystania z faktoringu niejawnego przez przedsiębiorców jest stosowany przez kontrahenta w umowie z klientem zapis o zakazie cesji. Na cesję wierzytelności nie chce godzić się coraz więcej firm z sektora publicznego (np. urzędy gminy), a także część dużych korporacji międzynarodowych. Oznacza to, że faktor nie może skupić ich wierzytelności.

Wybór faktoringu cichego motywowany jest też często obawą o stosunek partnera biznesowego do tego typu usługi lub też obawą o odmowę cesji i pogorszenie wzajemnych relacji. Pozwala bowiem, uregulować niezbędne zobowiązania bez informowania kogokolwiek o przejściowych kłopotach płynnościowych.

Podejście firm do faktoringu zmienia się i coraz więcej firm widzi w tej formie finansowania motor napędowy rozwoju, a nie tylko koło ratunkowe. Dlatego też po faktoring sięgają również firmy w dobrej kondycji finansowej.

Ryzyko i trudności przy faktoringu cichym

Brak cesji w faktoringu ukrytym oznacza, że faktor nie ma możliwości zweryfikowania kontrahenta, transakcji czy wierzytelności, jak to ma miejsce w przypadku faktoringu jawnego. Decyzję może podjąć jedynie na podstawie oceny wypłacalności przedsiębiorcy, a to podnosi koszty usługi. Raczej nie skorzystają z niej też firmy z zaległościami do US, ZUS czy wpisami do BIG, co możliwe jest przy faktoringu jawnym.

Jak rozliczyć faktoring cichy?

Jeśli mimo wszystko potrzebujesz wsparcia w szybszym opłacaniu faktur z zakazem cesji, pamiętaj o prawidłowym księgowaniu. Kupujący nie ma wiedzy na temat faktoringu i zmiany wierzyciela, a więc postępuje dokładnie tak, jak w przypadku innych operacji finansowych.

Otrzymujący z kolei płatność przedsiębiorca, przekazuje ją faktorowi. W tym wypadku faktoring tajny ma charakter pożyczki — usługi faktoringowe uwzględniają VAT, natomiast pożyczki już nie. We własnych dokumentach finansowych rozlicza ją jako przychód, a przekazane środki w formie rozchodu.

Kontrowersje wokół cichego faktoringu

Decydowanie się na przeniesienie wierzytelności bez zgody kontrahenta wzbudza wątpliwości o charakterze prawnym, proceduralnym i etycznym. Jest to nie jako działanie za plecami kontrahenta, który nie ma pojęcia o tym, że w transakcji bierze udział jeszcze jedna strona. Wybierając faktoring cichy, można tym samym wpłynąć negatywnie na wizerunek swojej firmy. Ukrywanie faktoringu przed kontrahentem może być niemile widziane, a nawet prowadzić do zerwania współpracy.

Warto zastanowić się nad przyszłymi stosunkami z takim kontrahentem. Jeśli niepewność zmusza do zatajenia przed nimi włączenia w relację faktora, być może lepszym rozwiązaniem byłoby znalezienie nowego partnera biznesowego. Zwykły faktoring pozwala na jego weryfikację przed podpisaniem umowy. Faktor pomoże więc w znalezieniu wiarygodnych kontrahentów, a faktorant będzie mógł bez ryzyka i stresu wystawiać faktury.

Jeśli zakładamy możliwość skorzystania z faktoringu w przyszłości, warto też od samego początku tak negocjować z kontrahentem zapisy umowy, by uniknąć zakazu cesji. W przypadku ewentualnych problemów z płynnością finansową da nam to o wiele większe pole manewru i dostęp do tańszego rozwiązania, jakim jest faktoring jawny.

W Bibby Financial Services wierzymy, że każda pojedyncza decyzja buduje całokształt biznesu. Istotna jest też jego transparentność. Dlatego zamiast faktoringu cichego w ofercie znajduje się kilka innych rodzajów faktoringu, dostosowanych do różnych branż i firm - znacznie mniej ryzykownych i niewzbudzających tylu kontrowersji. Służymy również doradztwem firmom, które negocjują z kontrahentami usunięcie zakazu cesji z umów handlowych.