Faktoring niepełny. Zbędny luksus czy konieczność?

Faktoring staje się coraz bardziej popularnym źródłem finansowania firm. W pierwszej połowie 2022 roku rynek faktoringu urósł aż o jedną trzecią w porównaniu z analogicznym okresem poprzedniego roku. Tak dynamicznego tempa rozwoju branża nie zanotowała jeszcze nigdy. Przedsiębiorcy decydują się na ten sposób finansowania, bo poprawia on płynność finansową, pomaga uniknąć zatorów płatniczych oraz daje możliwość budowania pozytywnego wizerunku firmy rzetelnej i wypłacalnej. Istotny jest wybór faktoringu dopasowanego do potrzeb firmy. Z artykułu dowiesz się, czym jest faktoring niepełny, co go odróżnia od faktoringu pełnego i kiedy warto z niego skorzystać.

Faktoring jest jednym z najprostszych sposobów zapewnienia firmie płynności finansowej. Jego mechanizm działania jest prosty. Firma, która wystawiła fakturę, sprzedaje firmie faktoringowej — takiej jak Bibby Financial Services — nieprzeterminowaną wierzytelność. Dzięki temu otrzymuje za nią pieniądze przed terminem wymagalności, zwykle w wysokości 80-90 proc. należności brutto. Późniejsza płatność od kontrahenta trafia na konto firmy faktoringowej.

Rodzaje faktoringu 

Jest kilka rodzajów faktoringu, a jego warianty zależne są od takich elementów jak: zakres ryzyka obejmowanego przez faktora, zasięg terytorialny usługi, moment otrzymania zapłaty czy rodzaj cesji wierzytelności.

Przy finansowaniu faktur sprzedażowych najbardziej rozpowszechniony jest podział faktoringu, który bierze pod uwagę przejęcie ryzyka niewypłacalności kontrahenta przez faktora. W związku z tym wyróżniamy dwa podstawowe rodzaje faktoringu:

Faktoring pełny (bez regresu, właściwy) 

Faktoring bez regresu oznacza, że faktor — wraz z przejęciem prawa do wierzytelności — przejmuje na siebie także ryzyko niewypłacalności kontrahenta. Stąd też jego nazwa „pełny”, ponieważ firma faktoringowa przejmuje na siebie „pełnię praw” związanych z wierzytelnością, w tym ryzyko, że nie zostanie spłacona. Jest to możliwe dzięki ubezpieczeniu należności przez samego faktora bądź wykorzystaniu istniejącej polisy ubezpieczenia należności zawartej przez przedsiębiorcę z ubezpieczycielem. Jeśli kontrahent nie ureguluje należności, przedsiębiorca nie będzie musiał oddawać środków otrzymanych od firmy faktoringowej i to ona będzie dalej windykować należność od dłużnika.

Faktoring niepełny (z regresem) 

W przypadku faktoringu niepełnego ryzyko niewypłacalności kontrahenta pozostaje po stronie przedsiębiorcy. Mamy nadal zapewnione finansowanie z faktur, ale w przypadku, gdy kontrahent uchyla się od płatności za fakturę lub staje się niewypłacalny, to my ponosimy za to pełną odpowiedzialność. Faktor może wtedy zwrócić się do nas o zwrot zaliczki w ustalonym w umowie faktoringu terminie liczonym od daty wymagalności faktury. Ten termin zwrotu zaliczki branża faktoringowa nazywa potocznie okresem regresu, stąd też i nazwa faktoringu tego typu. W tej sytuacji przedsiębiorca będzie musiał windykować dług od kontrahenta na własną rękę.

Faktoring niepełny a pełny – różnice 

Jak już wiemy, podstawową różnicą między obu rodzajami faktoringu jest to, gdzie przepisane jest ryzyko niewypłacalności kontrahenta – czy pozostaje przy przedsiębiorcy (faktoring niepełny) czy też przejmuje je firma faktoringowa (faktoring pełny). Kwestia przynależności ryzyka decyduje jednak o innych parametrach obu usług.

Przejęcie ryzyka niewypłacalności kontrahenta przez firmę faktoringową znajduje odbicie w cenie usługi. Faktoring pełny jest droższy od niepełnego i wiąże się z dokładniejszym badaniem sytuacji finansowej kontrahenta. Przy faktoringu niepełnym ryzyko pozostaje przy przedsiębiorcy, stąd ta usługa jest tańsza niż w przypadku faktoringu bez regresu. Może on też liczyć na mniejszą liczbę formalności, wyższe limity faktoringowe, krótszy proces decyzyjny czy niższe wymogi co do zabezpieczeń.  Należności objęte faktoringiem z regresem zostają jednak wykazane w bilansie faktoranta.

Faktoring z regresem czy faktoring bez regresu — co wybrać? 

Obydwa rodzaje faktoringu mają swoje wady i zalety. Decyzja o wyborze konkretnego typu powinna być poprzedzona analizą portfela kontrahentów i ewentualnych ryzyk związanych z ich niewypłacalnością. Chociaż faktoring pełny może wydawać się idealnym rozwiązaniem dla wielu firm, to dla innych może okazać się nieopłacalny i zbyteczny. Niepełna wersja sprawdzi się u nich doskonale i przede wszystkim nie wygeneruje dodatkowych kosztów.

Dla kogo faktoring pełny? 

To dobre rozwiązanie dla firm, które szybko się rozwijają i nawiązują współpracę z wieloma nowymi kontrahentami bez dokładnej znajomości ich sytuacji finansowej czy tego, jak do tej pory wywiązywali się ze swoich płatności. Podpisując umowę faktoringu pełnego, pozbywamy się ryzyka nieotrzymania zapłaty za dostarczony produkt czy usługę, a to minimalizuje ryzyko utraty płynności finansowej.

Faktoring pełny może się okazać pomocny także wtedy, gdy chcesz poprawić bilans firmy, pozbywając się należności, a tym samym wpłynąć pozytywnie na ocenę finansową przedsiębiorstwa.

Dla kogo faktoring niepełny? 

Faktoring z regresem jest dobrym źródłem finansowania dla firm, które dobrze znają rynki zbytu, branżę oraz sytuację swoich kontrahentów, a tym samym mogą sobie pozwolić na podjęcie pewnego zminimalizowanego ryzyka. A więc przede wszystkim posiadają stałych i godnych zaufania odbiorców, którzy nie mieli dotąd problemu z płatnościami. Jeśli masz pewność, że odbiorca towaru czy usługi ureguluje należność, wówczas nie musisz się dodatkowo zabezpieczać, a faktoring przyspieszy proces przepływu pieniędzy.

To też dobre rozwiązanie w sytuacji, gdy baza kontrahentów jest duża i mocno rozproszona a sprzedaż towarów i usług szybko rośnie. W takiej sytuacji prawdopodobieństwo nagłego bankructwa wielu z nich jest niskie, a niższe koszty obsługi faktoringu niepełnego są ewidentną zaletą. Nawet gdy dojdzie do niewypłacalności jednego z kontrahentów, to nie będzie zapewne miało dużego wpływu na przychody firmy. Warto też wiedzieć, że w faktoringu niepełnym, mimo braku przejęcia ryzyka niewypłacalności, firma faktoringowa może pomóc w monitoringu płatności oraz dochodzeniu niezapłaconych należności swoich klientów.

Zalety faktoringu z regresem 

Nawet jeśli będziesz musiał zwrócić faktorowi zaliczkę i samodzielnie zająć się windykacją długu od kontrahenta, faktoring niepełny ma sporo innych zalet:

• dzięki zaliczce, otrzymanej już nawet w dniu wystawienia faktury, odzyskujesz płynność finansową, a inne wpływy pozwolą ci ją ustabilizować;
•  samo podpisanie umowy faktoringowej często wpływa na poprawę dyscypliny płatniczej odbiorców;
• to tańsza forma finansowania z uwagi na brak kosztów ubezpieczenia transakcji;
• usługa jest bardziej dostępna;
• wymaga mniej formalności niż faktoring bez regresu;
• jak w każdej umowie faktoringowej faktor dokonuje weryfikacji kontrahentów, co może pomóc w wychwyceniu tych mniej godnych zaufania;
• poprawia proces zarządzania należnościami w firmie.

Faktoring niepełny w praktyce — historia firmy pani Małgorzaty 

Pani Małgorzata przez 20 lat pracowała w restauracji jako kucharka. Często odbierała od znajomych zamówienia na ręcznie lepione pierogi, na co poświęcała wolne wieczory. Wieloletnie doświadczenie poparte ciężką pracą oraz prawdziwą pasją popchnęły panią Małgorzatę do założenia własnej firmy. Zrobiła to na swoje czterdzieste urodziny. Wspólnie z dwiema pracownicami rozpoczęła produkcję pierogów na większą skalę. Od zawsze była oszczędna i odkładała pieniądze „na czarną godzinę”. Jednak szybko okazało się, że własny biznes pochłonął wszystkie oszczędności pani Małgorzaty. Choć miała wielu wiernych klientów i nie narzekała na brak pracy, jej głównym źródłem utrzymania były sklepy spożywcze, które sprzedawały jej wyroby garmażeryjne i rozliczały się z nią co miesiąc.

Niestety, pani Małgorzata notorycznie miała do czynienia z opóźnieniami płatności u kontrahentów, którzy realizowali „prawo większego”. Z pomocą przyszedł pani Małgorzacie faktoring niepełny. Ponieważ miała grono stałych odbiorców, a jej kontrahenci byli godni zaufania — choć niestety nieterminowi — uznała to za najlepsze rozwiązanie. Obecność faktora diametralnie zmieniła oblicze jej biznesu. Gotówkę z faktoringu przeznaczyła na rozwój firmy. Zatrudniła do pomocy kilkanaście osób, zwiększyła sprzedaż, a jej pierogi są znane nie tylko w jej rodzinnym mieście, lecz także w całym województwie! Ostatnio podpisała umowę z siecią kilkunastu stacji benzynowych, które będą serwowały jej pierogi w swoich barach.

Podsumowanie 

Bez względu na typ, faktoring jest usługą, która pomoże w utrzymaniu płynności finansowej oraz będzie sprzyjać dalszemu rozwojowi firmy. Jeśli firma decyduje się na faktoring niepełny, powinna zabezpieczyć się przed ewentualnymi konsekwencjami, starannie dobierając kontrahentów. W ich ocenie może też pomóc firma faktoringowa. Specjaliści w Bibby Financial Services pomogą również dobrać odpowiedni do profilu firmy rodzaj faktoringu.